Uchwalona przez Sejm w dniu 31 marca 2020 r. ustawa – czekająca jeszcze na podpis Prezydenta – przewiduje zwolnienie od obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenia zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych. Zwolnienie dotyczy składek należnych za miesiące marzec, kwiecień i maj 2020 r.

Ze zwolnienia będą mogli skorzystać przedsiębiorcy, którzy na dzień 29 lutego 2020 r. zgłosili do ubezpieczeń mniej niż 10 ubezpieczonych, a także osoby, które prowadzą działalność gospodarczą i opłacają składki wyłącznie za siebie. W przypadku tej drugiej grupy, wprowadzone zostały jeszcze dodatkowe warunki: prowadzenie działalności gospodarczej przed 1 lutego 2020 r. oraz uzyskanie przychodu niższego niż 15.681 zł w pierwszym miesiącu, za który składany jest wniosek (np. w marcu – jeżeli wnioskuje się o zwolnienie ze składek od marca 2020 r.).

” Istotne jest to, że zwolnienie dotyczy składek nieopłaconych. Jeżeli więc składki zostaną wpłacone, wówczas nie przysługuje zwolnienie.”

Istotne jest to, że zwolnienie dotyczy składek nieopłaconych. Jeżeli więc składki zostaną wpłacone, wówczas nie przysługuje zwolnienie, jak również nie można domagać się ich zwrotu lub zaliczenia na inny okres. Warto o tym pamiętać, gdyż na początku kwietnia przypada termin płatności składki za marzec, a może ona być już objęta zwolnieniem.

Warunkiem uzyskania zwolnienia jest złożenie wniosku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, najpóźniej do 30 czerwca 2020 r. W przypadku spełnienia kryteriów opisanych wcześniej, zwolnienie jest zawsze przyznawane (nie ma możliwości wydania decyzji odmownej). Konieczne jest jednak złożenie deklaracji rozliczeniowych lub imiennych raportów miesięcznych za marzec, kwiecień i maj 2020 r. Nie muszą być one składane, jeżeli przedsiębiorca jest od tego zwolniony na ogólnych zasadach (np. osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą).

O zwolnieniu Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje w ciągu 30 dni od przesłania deklaracji lub raportu za ostatni miesiąc objęty wnioskiem – a jeżeli nie musiały być one składane – w ciągu 30 dni od terminu płatności składki za ten miesiąc.

Co ważne, pomimo zwolnienia, zachowuje się prawo do korzystania z opieki zdrowotnej ze środków publicznych za cały ten okres, a ponadto na potrzeby przyszłej emerytury traktuje się składki jako wpłacone. Składki traktuje się też jako opłacone przy ustalaniu prawa lub wysokości świadczeń z ubezpieczeń społecznych (np. uzyskania renty).

adw. Artur Piwowarczyk